11 mei 2017
Een museum in crisis: een geschorste directeur, een Raad van Toezicht die opstapt, een interim-directeur en zware verliezen
Opnieuw blijkt dat de museumdirecteur van nu een schaap met vijf poten moet zijn, anders redt hij/zij het niet. En dat een Raad van Toezicht niet te lang kan wachten met ingrijpen bij problemen. Op 9 mei verscheen in de NRC een uitgebreid artikel over museum Valkhof in Nijmegen. Op hetzelfde moment werd het rapport openbaar dat in opdracht van het museum is geschreven over de crisis en de relatie met Governance. In dit zeer feitelijke rapport wordt minutieus weergegeven waar het misgaat tussen directeur en Raad van Toezicht en welke artikelen en praktijkregels niet zijn gevolgd. Ik ken geen van de betrokken personen, maar uit het verhaal rijst het beeld van een inhoudelijk gedreven directeur die het personeel weet te motiveren en het museum wil opstoten in de vaart der volkeren, o.a. door verschillende verbouwingsplannen.
Maar:
- Het museum heeft de eigen financiële rapportage niet op orde, het is voortdurend onduidelijk wat de financiële positie is.
- Er is geen risicomanagement: van plannen is de financiële dekking afwezig en er zijn geen scenario’s voor tegenvallende resultaten.
- De Raad van Toezicht vraagt de directeur-bestuurder daar wel om, maar krijgt de benodigde informatie niet. Desalniettemin blijven er nieuwe niet-onderbouwde plannen komen.
- De Raad van Toezicht is volledig afhankelijk van de directeur voor haar informatie en heeft geen contact met de belangrijkste stakeholder en financier: de gemeente. Als de directeur de zorgen van de gemeente over de financiële positie niet met de Raad van Toezicht deelt, wordt deze laatste in feite buitenspel gezet.
- Als de verliezen blijven oplopen en het personeel tegen de Raad van Toezicht wordt opgezet door de directeur, kan escalatie niet uitblijven. De Raad van Toezicht schorst de directeur.
Hieruit blijkt nog eens:
- dat goede financiële en managementinformatie onontbeerlijk is, zeker als er risico’s worden gelopen met verbouwingen of tentoonstellingen.
- het een doodzonde is als directeur om je Raad van Toezicht niet goed te informeren.
- je als Raad van Toezicht actief moet opstellen om de benodigde informatie te krijgen en veranderingen te laten realiseren en je niet afhankelijk moet maken van alleen de directeur, maar je ook rechtstreeks met de belangrijkste stakeholders dient te verhouden.
- Alle principes en praktijkregels van de Governance Code Cultuur van belang zijn, je kunt er niet zomaar een paar overslaan.
Opnieuw blijkt de grote waarde van de Governance Code Cultuur als normgevend document voor de inrichting van bestuur en organisatie in de culturele sector.
